Pilot proactief toezicht in combinatie met vergunningverlening milieu

Ondernemers weten niet altijd welke milieubelastende activiteiten ze moeten melden bij ODR. Als de ondernemer net is gestart en de activiteit klein is, kan dit vaak worden opgelost door een vergunningaanvraag in te dienen, een melding te doen of informatie te verstrekken. Soms zijn een paar kleine aanpassingen al genoeg om alles netjes volgens de regels te doen.

Wordt er niks doorgegeven? Dan kan het gebeuren dat de activiteit pas een paar jaar later bij een controle wordt ontdekt. Meestal is de activiteit in die tijd al uitgebreid. Als het bedrijf dan niet aan de regels voldoet is het voor de ondernemer lastiger om de bedrijfsvoering te veranderen. Vaak ontstaan hierdoor ook lange juridische procedures voor de ondernemers en de gemeenten. Dat willen wij graag voorkomen. Daarom starten wij met een pilot in de gemeenten Maasdriel en Neder-Betuwe. Wij gaan deze activiteiten in kaart brengen en ondernemers adviseren om deze situaties voorkomen.

Wat gaan we doen?

Om dit proactief op te pakken starten we begin 2026 een pilot bij de gemeenten Maasdriel en Neder-Betuwe. Een toezichthouder milieu en een vergunningverlener milieu gaan samen op pad. Zij gaan op bezoek bij bedrijven waarvan een vermoeden bestaat dat zij wel milieubelastende activiteiten uitvoeren, maar nog niets hebben doorgegeven.

Tijdens deze bezoeken kijken zij welke milieubelastende activiteiten er worden uitgevoerd. De toezichthouder bekijkt of alles aan de regels voldoet. Als iets niet voldoet wordt aan de ondernemer uitgelegd wat er moet veranderen. De ondernemer krijgt dan de tijd om dit te regelen. De vergunningverlener milieu bekijkt welke milieu-toestemmingen nodig zijn. Samen met de ondernemer wordt dan gekeken wat er nog ingeleverd moet worden. De ondernemer heeft de mogelijkheid om vragen te stellen als iets onduidelijk is. Daarnaast laten de toezichthouder en vergunningverlener hun visitekaartje achter, zodat de ondernemer ook achteraf direct contact kan opnemen.

Waarom doen we dit?

Eén van onze taken is om bedrijven te controleren die milieubelastende activiteiten uitvoeren. De tijd die tussen controles inzit hangt af van het risico die de activiteit met zich meebrengt. Het starten van een nieuwe activiteit kan betekenen dat een bedrijf vaker gecontroleerd moet worden. Dit doen wij voor de bescherming van het milieu en de veiligheid van de leefomgeving.

Met deze pilot willen wij het volgende bereiken:

  • Meer inzicht in de milieubelastende activiteiten die worden uitgevoerd;
  • In gesprek blijven met ondernemers over hun bedrijf en mogelijke uitbreidingen;
  • Op tijd kunnen adviseren over welke regels er gelden en waar een ondernemers rekening mee moet houden;
  • Voorkomen dat onbekende activiteiten groter worden en daarmee lastiger om te veranderen als dat nodig is;
  • Minder lange juridische procedures voor de ondernemers en gemeenten.

Wat gebeurt er als de pilot is afgelopen?

De pilot duurt 4 maanden. Na deze tijd kijken we wat de resultaten zijn. Hebben wij meer inzicht in milieubelastende activiteiten? Zijn er minder langdurige juridische procedures? Ervaren ondernemers de meerwaarde van deze aanpak?

Bij een positieve evaluatie bepalen we hoe wij dit project kunnen voortzetten. Ook zal worden bekeken of het mogelijk is om dit uit te rollen bij de andere gemeenten in Rivierenland.

Veelgestelde vragen

Een controle verloopt als volgt:

  • Bij een controle worden overtredingen in een controlerapport vastgelegd en krijgt de ondernemer een officiële brief
  • Als het datum om de overtreding op te lossen is geweest wordt er een hercontrole uitgevoerd
  • Als de overtreding dan nog niet is opgelost kan er een last onder dwangsom worden opgelegd. Dit betekent dat er een nieuwe datum komt om de overtreding op te lossen, anders zal de ondernemer een dwangsom moeten betalen

Op de pagina over bezoek van een toezichthouder staat meer informatie over controles.

Bij dit bedrijfsbezoek worden eerst mondelinge afspraken gemaakt*. Deze afspraken worden per mail bevestigd. Afhankelijk van de overtreding kan het zijn dat de toezichthouder en vergunningverlener milieu nog een keer op bezoek komen. Als de overtreding is opgelost is alles in orde. Er hoeft dan geen controlerapport of officiële brief te worden geschreven. Is de overtreding nog niet opgelost dan kan er alsnog een controlezaak worden opgestart. Dit is afhankelijk van de situatie.

*Dit is afhankelijk van het type overtredingen. De toezichthouder heeft bij zeer ernstige overtredingen altijd de mogelijkheid activiteiten stil te leggen.

Door deze pilot willen wij het volgende bereiken:

  • Meer inzicht in de milieubelastende activiteiten die worden uitgevoerd
  • In gesprek blijven met ondernemers over hun bedrijf en mogelijke uitbreidingen
  • Op tijd kunnen adviseren over welke regels er gelden en waar een ondernemers rekening mee moet houden
  • Voorkomen dat onbekende activiteiten groter worden en daarmee lastiger om te veranderen als dat nodig is
  • Minder lange juridische procedures voor de ondernemers en gemeenten

We willen dus bereiken dat het milieu en de leefomgeving beter beschermd zijn, wij bedrijven beter kunnen controleren op basis van het risico van de activiteiten en dat ondernemers vragen kunnen stellen en met ons in gesprek blijven.

Op dit moment starten wij deze pilot in de gemeente Maasdriel en Neder-Betuwe omdat wij met deze 2 gemeenten hierover afspraken hebben gemaakt. Als de pilot succesvol is, kijken we hoe we dit project kunnen voortzetten en wat de mogelijkheden zijn om dit uit te rollen naar de andere gemeenten van Rivierenland.

De focus van deze pilot ligt op milieu, maar er wordt breder gekeken. Er wordt ook gelet op de bestemming van de locatie en of er voor het onderdeel bouwen nog iets ingeleverd moet worden. Als het nodig is kan de toezichthouder of vergunningverlener milieu snel schakelen met de gemeente of met collega’s van vergunningverlening of toezicht bouw.

Bepaalde bedrijfstakken voeren vaak milieubelastende activiteiten uit die doorgegeven moeten worden. Als ondernemers iets doorgeven, wordt dit in ons systeem geregistreerd. Daarnaast ontvangen wij de inschrijvingen van de Kamer van Koophandel (KvK). De KvK-gegevens kunnen wij naast de gegevens uit ons systeem leggen. Zien wij dat er een nieuw bedrijf is die mogelijk milieubelastende activiteiten uitvoert en die dit nog niet heeft gemeld bij ons? Dan is dat een bedrijf waar de toezichthouder en vergunningverlener milieu op bezoek kunnen gaan.

De toezichthouder en vergunningverlener milieu schakelen andere organisaties in als dit nodig is. Dit kan een andere afdeling zijn, bijvoorbeeld vergunningverlening bouw of de desbetreffende gemeente. Als het nodig is kunnen zij ook schakelen met ander organisaties zoals de brandweer of veiligheidsregio.

Ook nemen wij contact op met brancheorganisaties zodat zij kennis kunnen delen met hun leden en hun leden kunnen oproepen om contact met ons op te nemen als zij vragen hebben.