Gevaarlijke stoffen in de bodem

Er kunnen gevaarlijke stoffen in de bodem zitten, zoals PFAS en asbest. Dit kan gevolgen hebben voor het milieu en de gezondheid. Bij het toepassen van grond is het belangrijk om hier rekening mee te houden.

Asbest in de drupzone

Asbest werd vroeger veel gebruikt in bouwmaterialen. Vaak in de vorm van asbestcementproducten, zoals golfplaten die gebruikt werden voor dakbedekking. Sinds 1994 geldt er een verbod op het gebruik van asbesthoudende materialen.

Heeft u asbest? Dan hoeft dit niet meteen verwijderd te worden. Wilt u gaan slopen of verbouwen? Dan is het vaak wel nodig om het asbest te verwijderen.

In regio Rivierenland zijn veel agrarische bedrijven met golfplaten van asbest op daken of schuren. Door verwering van deze golfplaten kunnen asbestvezels los raken en in de bodem komen. Na verloop van tijd kunnen deze vezels zich ophopen in de grond en een verontreiniging worden. Ook hebben veel asbestdaken een coating met PCB daarin. Dit is een zeer giftige stof. Ook deze stof kan in de de grond terecht zijn gekomen.

Wordt er een bodemonderzoek gedaan, bijvoorbeeld voor nieuwbouw? Dan kunnen we ook vragen om een asbestonderzoek te laten doen op de grond waar vroeger asbestdaken waren. Er moet dan gekeken worden of er asbestvezels en PCB in de bovenste laag van de bodem zitten.

In dit bestand staat hoe een onderzoeksbureau zo’n asbestonderzoek moet uitvoeren.  

Asbest

Asbest kan ook op andere manieren in de grond komen. Als puin was het een handig en goedkoop middel om gaten op te vullen en paden aan te leggen. Als er puin aanwezig is in de bodem, moet er dus ook onderzoek worden gedaan op asbest in de bodem. Hier leest u meer over bodemonderzoek. Als uw perceel verdacht is op asbest in de bodem kan het ook zijn dat er een verkennend onderzoek naar asbest in bodem wordt uitgevoerd.

PFAS

Door de industrie worden veel nieuwe stoffen ontdekt, sommige van deze stoffen zijn schadelijk voor de bodem.  Een voorbeeld hiervan is PFAS, op veel plekken in Nederland komen lage concentraties aan PFAS in de bodem voor. PFAS staat voor Poly- en perfluoralkylstoffen. Dit zijn door de mens gemaakte stoffen die van nature niet in het milieu voorkomen. Enkele stoffen binnen de PFAS groep horen tot de Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). Hoge concentraties van deze stof hebben een negatief effect op het milieu en mogelijk op de gezondheid. Bij het toepassen van grond is het belangrijk om hier rekening mee te houden.

PFAS in kaart gebracht

In Nederland is een handelingskader opgesteld waarin staat hoe we met PFAS in de bodem om moeten gaan. Gemeenten moesten aangeven hoeveel PFAS verwacht wordt in de grond. Wij hebben deze informatie verwerkt in de bodemkwaliteitskaart en de Nota bodembeheer.

Wanneer krijg ik als inwoner of ondernemer te maken met PFAS?

U kunt te maken krijgen met PFAS als u grond van de ene plaats naar de andere wilt verplaatsen. De grond die u gaat verplaatsen mag de grond op de nieuwe plek niet viezer maken. Binnen regio Rivierenland zijn hier specifieke regels voor gemaakt, die staan in de Nota Bodembeheer. Door deze regels hoeft u meestal geen duur PFAS-onderzoek meer uit te laten voeren.

Het kan wel zijn dat u onderzoek moet uit laten voeren als er, op of in de omgeving van uw terrein, (bedrijfs)activiteiten zijn geweest waarbij PFAS gebruikt kan zijn. Dat is bijvoorbeeld nodig bij een wijziging van de bestemming, bij bouw of bij grondverzet.


Gerelateerd

Hergebruik of verplaatsen van grond

Na een verbouwing of tuinaanleg heeft u soms grond over. Binnen uw eigen perceel mag u deze grond vrij hergebruiken. Maar deze grond mag niet zomaar ergens anders gebruikt worden.